niedziela, 24 listopada 2013

Drzewo na... Święta

Na nadchodzące Święta mam prezent dla każdego, czyje korzenie wywodzą się z Huty Starej A. Każdy, kto chce otrzymać wykres (wywód przodków) swojego krewnego, a krewny ten znajduje się w bazie, otrzyma plik graficzny (wygenerowany przez Ahnenblatt) na swój adres mejlowy. Przy okazji, zachęcam do dyskusji i dzielenia się informacjami o Hucianach (i Kamieniczanach rzecz jasna). Niedługo być może wydzieli się odrębna podstrona na stronie Towarzystwa Genealogicznego Ziemi Częstochowskiej poświęcona projektowi, bowiem formuła bloga nie do końca się sprawdza.
Serdecznie pozdrawiam
Piotr

piątek, 11 października 2013

Kolonia Kurnos, związki z podczęstochowskimi koloniami tkackimi

Na związki Kurnosa z Kamienicą Polską i Hutą Starą A, w kontekście kolonizacji zwracał uwagę Andrzej Kuśnierczyk w 80. numerze "Korzeni", zainspirowany poszukiwaniami Marii Michniewskiej. Śledząc materiały źródłowe można istotnie dostrzec związki mieszkańców tej podbełchatowskiej kolonii z koloniami pod Częstochową. Już pierwsze pokolonizacyjne zapisy metrykalne parafii Kaszewice (właściwej dla Kurnosa), dotyczące małżeństw, przekonują nas o częściowo wspólnym pochodzeniu Kurnosian i Kamieniczan.
W dniu 22 września 1823 r. w Kaszewicach (nr 9/1823) ślubują Ignatz Steiner i Anna Helena Peikert - z Kurnosa. Trzy lata później, w Koziegłowach ślubuje... Franz Steiner (1800-) i Elisabeth Leeder (1802-1845) - z Kamienicy Polskiej. Trzy z czterech wymienionych osób łączy wspólne pochodzenie. Steinerowie i Leedrówna rodzą się bowiem w Kronstadt (ob. Kunštát; parafia loco); dodatkowo Ignacy i Franciszek to... rodzeni bracia. Na marginesie, Franz i Elisabeth Steinerowie osiadają ostatecznie w Kurnosie.
Z parafii Kronstadt pochodzili (na pewno) mieszkańcy Kamienicy:
- Theresia Bittner, żona Franza Wimmera, urodzona w 1793 w Schwarzwasser (ob. Černá Voda) i zmarła w 1856 w Kamienicy;
- Joseph Lerch, mąż Marianny z Polaczków, urodzony w 1807 w Kronstadt (ślub w Pocześnie).

sobota, 13 lipca 2013

Repoki, czyli z Morawskiej Trzebowy przez Hutę Starą do Łodzi

Metryka chrztu Antoniego Repoki (Poczesna, 1840)
Rodzina Repoki jest jedną z rodzin, dla których Huta Stara A była jedynie przystankiem w wędrówce. Prekursorami rodziny byli Franz Repoki (Reboky) urodzony około 1756 r. i Franziska Klautsch, która przyszła na świat na przedmieściu Morawskiej Trzebowy (Mährisch Trübau/Moravská Třebová) około 1777 r. Para pobrała się w dniu 7.05.1799 r. w Morawskiej Trzebowie i doczekała się na pewno 11 dzieci - 4 chłopców (Joseph Franz de Paula *1799, Franz Leopold 1801-1801, Franz Johann *1804, Vinzenz Johann *1808) i 7 dziewczynek (Paulina Franziska *1802, Aloisia Apollonia *1806, Barbara Johanna Theodora 1810-1811, Johanna Maria Theodora *1812, Amalia Theodora Charlotte Barbara 1814-1814, Klara Johanna 1816-1826, Cäcilia Magdalena 1818-1818).

poniedziałek, 1 lipca 2013

Smolniccy w Kamienicy i Hucie

Smolniccy to jedna ze śląskich rodzin, które osiedliły się, a właściwie rozpoczęły linie swoich rodów w Hucie Starej A i Kamienicy Polskiej. Przystankiem w wędrówce była parafia Przybynów, skąd Smolniccy dotarli z Rud (Gross Rauden). W ramach kwerendy udało mi się odtworzyć rodzinę Walentego i Marianny z domu Tworuszka małżonków Smolnickich, żyjących na przełomie XVIII/XIX w.
Metryka chrztu Urbana Smolnickiego (Gross Rauden, 1778)
Para ta miała dzieci:
1) Grzegorza (1761-);
2) Marcina (1763-);
3) Magdalenę (1766-);
4) Katarzynę (1768-);
5) Fryderyka (1770-);
6) Sabinę (1773-);
7) Walentego (1775-);
8) Urbana (1778-1837);
9) Wawrzyńca (1783-1863).

Spośród wymienionych dzieci, rozpoznane są losy dwójki - Urbana i Wawrzyńca.

czwartek, 27 czerwca 2013

Zdarzenia z Huty Starej A (par. Poczesna, 1830)

Urodzenia:
Alojzy Weder
rodzice: Franz Weder (ok. 1791-1838), Magdalena Seifert (1803-)
*6.01; ~6.01; nr 5/1830

Edward Józef Seifried
rodzice: Ludwig Seifried (1805-), Barbara Weichert (ok. 1810-)
*12.01; ~13.01; nr 13/1830

Teresa Kraus
rodzice: Johann Kraus (1798-1855), Theresia Beil (1804-)
*22.01; ~23.01; nr 22/1830

piątek, 3 maja 2013

Zdarzenia z Huty Starej A (par. Poczesna, 1829)

Urodzenia:
Anna Erker
rodzice: Joseph Erker (1799-1847), Viktoria Portele (1797-1847)
*7.02; ~7.02; nr 10/1829

Józefa Marianna Klaszka
rodzice: Joseph Klaschka (1808-), Anna [Marianna] Zohner (ok. 1808-)
*5.02; ~8.02; nr 11/1829

Jan Lang
rodzice: Joseph Lang (1800-1851); Anna Jenisch (1801-1847)
*7.03; ~8.03; nr 27/1829

środa, 1 maja 2013

Katarzyna z Conerów Górecka (1862-1927)

Spacerując jakiś czas temu po cmentarzu na Zawodziu trafiłem na bodaj najstarszy zachowany (i opisany) nagrobek Hucianki. Z podniszczonej już tablicy daje się odczytać napis:

Ś.P.
KATARZYNA
GÓRECKA
ŻYŁA LAT 65
ZM. 25-VIII 1927
PROSI O ZDROWAŚ
MARJA

Po sprawdzeniu w bazie ustaliłem, że pochowana kobieta to Katarzyna z d. Coner, córka kolonisty Johanna Zohnera (*1820 Kněžpole nr 1; Herzogsdorf) z drugiego małżeństwa z Franciszką z Myślinów (1825-1872).
Katarzyna przyszła na świat w Hucie 6 października 1862 r. i została ochrzczona w Pocześnie 12 października.
W akcie chrztu czytamy:
"205. Huta. Działo się w Pocześnie dnia dwunastego października tysiąc ośmset sześćdziesiątego drugiego roku o godzinie dwunastej w południe. Stawił się Jan Coner lat czterdzieści sześć liczący tkacz w Hucie zamieszkały katolik, w obecności Tomasza Reslera lat pięćdziesiąt i Franciszka Porteli lat trzydzieści sześć liczących, obydwóch tkaczy w Hucie zamieszkałych katolików, i okazał nam dziecię płci żeńskiej, urodzone w Hucie na dniu szóstym bieżącego miesiąca i roku o godzinie ósmej rano, z jego małżonki Franciszki z Myślinów lat trzydzieści sześć liczącej katoliczki. Dziecięciu temu na Chrzcie świętym w dniu dzisiejszym przez Xiędza Proboszcza niżej podpisanego odbytym nadane zostało imię Katarzyna a rodzicami jego chrzestnemi byli wyżej wspomniony Tomasz Resler i Magdalena Portela. Akt ten stawającemu i świadkom przeczytany, a następnie przez nas podpisany został, gdyż z[e] stawających żaden pisać nie umie. X Falczyński PPP. USC."

W 1892 r. Katarzyna Coner poślubiła pochodzącego również z Huty Floriana Serwiliana Langa (s. Konstantego i Anny). Z tej pary urodzili się: Florian (1891-1965, żonaty z Rozalią Weran), Edward (1894-1895), Marta (1897-1972, zamężna za Józefem Najgebauerem) i Sylwester (1900-1920). Po śmierci pierwszego męża (1901), Katarzyna wyszła powtórnie za mąż, za Antoniego Góreckiego (*1874), syna Józefa i Emilii z Milnerów.
Rodzina Góreckich nie została jeszcze rozpoznana w ramach Projektu Huta-Kamienica.

poniedziałek, 8 kwietnia 2013

Zdarzenia z Huty Starej A (par. Poczesna, 1828)

Urodzenia:
Marianna Zoth (Cott)
rodzice: Leopold Ignatz Zoth (1799-1848), Marianna Schmidt (1802-1832)
*11.01; ~12.01; nr 8/1828

Jan Kotsch
rodzice: Wenzel Kotsch (ok. 1795-), Agnieszka Porczyk (ok. 1799-)
*20.01; ~21.01; nr 14/1828

Józef Kraus
rodzice: Johann Kraus (1798-1855), Theresia Beil (1804-)
*1.03; ~2.03; nr 31/1828

Antoni Ficker (Fikker)
rodzice: Franz Ficker (ok. 1791-1850), Elisabeth Lang (1797-1852)
*12.03; ~13.03; nr 37/1828

piątek, 29 marca 2013

Zdarzenia z Huty Starej A (par. Poczesna, 1827)

Urodzenia:
Józef Corn (Zorn)
rodzice: Joseph Zorn (ok. 1792-), Barbara Doležal (ok. 1795-)
*1.02; ~3.02; nr 18/1827

Józefa Basler
rodzice: Johann Basler (ok. 1779-1848), Maria Theresia Schuberth (1787-1849)
*17.03; ~19.03; nr 41/1827

Józef Rupprich (Rupprecht)
rodzice: Anton Rupprich /Rupprecht/ (ok. 1798-), Karolina Miller (ok. 1797-)
*20.05; ~21.05; nr 63/1827

niedziela, 17 marca 2013

Zdarzenia z Kamienicy Polskiej (par. Poczesna, 1826)

Urodzenia:
Antoni Herzig
rodzice: Anton Herzig (ok. 1805-), Theresia Cyzinska (ok. 1806-)
* 23.09; ~ 23.09; nr 75/1826

Marianna Czernicka
rodzice: Piotr Czernicki, Petronela Huras
*  24.09; ~ 25.09; nr 76/1826

Anna Hartmann (w akcie błędnie: Hofmann)
rodzice: Johann Hartmann (ok. 1785-), Rosalia Appel (urodzona jako Wolf) (1805-)
* 15.10; ~ 16.10; nr 83/1826

Zdarzenia z Huty Starej A (par. Poczesna, 1826)


Urodzenia:
Joanna Kraus
rodzice: Johann Kraus (1798-1855); Johanna Prix (1798-1826)
* 7.11; ~ 8.11; nr 87/1826

Rozalia Nagel
rodzice: Ignatz Nagl /Nagel/ (1770-1844); Johanna Sokele (ok. 1788-)
* 2.11; ~ 8.11; nr 90/1826


sobota, 16 marca 2013

Ugoda pomiędzy Janem Trepką a nabywcami części wsi Huty Starej (1819)

Prezentuję treść kolejnego aktu notarialnego sporządzonego przed notariuszem Truszkowskim. Rzecz dotyczy ugody zawartej z Janem Trepką przez nabywców Huty Starej A. Ugoda poprzedziła zawarcie umowy kupna-sprzedaży.

Ad Nrm 90
W Imieniu  nayiaśnieyszego Alexandra pierwszego Cesarza Wszech Rossyi Króla Polskiego etc.
Wszem w obec y każdemu zosobna komu otem wiedzieć należy wiadomo czyniemy, iż przed Notaryuszem naszym publicznym Powiatu Częstochowskiego Woiewództwa Kaliskiego zeznany iest Akt wosnowie następuiącey.

piątek, 15 marca 2013

"Florian Sadowski Tytuł Dziedzictwa Wsi Kamienicy na Okupników przenieść dozwolił" (1819)

Prezentuję poniżej treść bardzo interesującego aktu notarialnego z 1819 r., spisanego przed notariuszem Antonim Truszkowskim w Częstochowie, na mocy którego małżeństwo Sadowscy przenoszą na nabywców wsi Kamienicy Polskiej "tytuł dziedzictwa".
Nro 43
W Imieniu Nayiaśnieyszego Alexandra Io Cesarza wszech Rossyi Króla Polskiego etc: etc: etc:
Wszem wobec i Każdemu Komu o tem wiedzieć należy, wiadomo czyniemy, iż przed Naszym Notaryuszem Publicznym, Powiatu Częstochowskiego, Woiewództwa Kaliskiego, spisany został Akt, w osnowie następuiącey.
Działo się w Wsi Kamienicy Polskiey, w Rezydencyi Dworskiey, w Powiecie Częstochowskim położoney dnia dziewiątego Marca, Roku Tysiąc, Ośmset Dziewietnastego
Przedemną Antonim Truszkowskim Notaryuszem Publicznym Powiatu Częstochowskiego, Woiewództwa Kaliskiego, w Częstochowie Starey, w Domu pod Liczbą dziewięćdziesiąt trzy przy Ulicy Targowey mieszkaiącym, i Urzędowanie swoie odbywaiącym, na żądanie Interessentów do Kamienicy Polskiey przybyłym w przytomności Świadków niżey wyrażonych Osobiście stawili się

sobota, 9 marca 2013

Molkowie w Kamienicy Polskiej

W księdze zgonów nowo utworzonej parafii kamienickiej odnalazłem akt zgonu Letycji Molke. Odnotowano w nim, że w dniu 1 lutego 1877 r. zmarła w Kamienicy Polskiej czterdziestosiedmioletnia żona murarza, urodzona w Kaliszu, córka Jana i Agnieszki z Korytkowskich (nr 2/1877). Pozostawiła owdowiałego męża i syna. Obecność Molków w Kamienicy jest dla mnie o tyle zaskakująca, że rodzina ta nie wywodziła się z kręgu tkackiego, ani nie miała (znanych mi) powiązań rodzinnych z rodzinami z Kamienicy. Prawdopodobnie ten akt zgonu jest również jedynym kamienickim śladem rodziny. Owdowiały mąż, Apolinary (właściwie Apolinariusz Wojciech Stanisław) urodził się w 1833 r. w Częstochowie, jako syn architekta Jakuba i Anny z Bieńkowskich małż. Molków.

czwartek, 28 lutego 2013

Lustracyia Dóbr prywatnych Stara Huta Li: A: (1845)

Właśnie minęły trzy lata od szczególnego zdarzenia dla historii Huty Starej A. Tym zdarzeniem było niewątpliwie przekazanie Archiwum Państwowemu w Częstochowę przez rodzinę p. Ryszarda Conera dokumentu (w rzeczywistości zbioru dokumentów) zatytułowanego "Lustracja Dóbr Prywatnych Stara Huta Lit. A położonych w Okręgu Częstochowskim Powiecie Wieluńskim Guberni Warszawskiej" z roku 1845, sporządzonej przez Komisarza Nadzwyczajnego Schoslanda. O dokumencie, Andrzej Kuśnierczyk napisał: Lustracja Huty Starej z 1845 r. to dokument niezwykły. Zasługuje na miejsce w dobrym archiwum i na wydanie drukiem - w formie podobizny oryginału.

Dzisiaj mam przyjemność zaprezentować treść jednego z dokumentów, tzw. protokołu ogólnego (karty 1-6; zachowano oryginalne brzmienie). 

Protokół Ogólny do Lustracyj Wsi prywatnej Stara Huta Lit A.
Działo się na gruncie Wsi Stara Huta Lit: A. dnia 12/24 Grudnia 1845 r:
Gdy w skutek Reskryptu Rządu Gubernialnego Warszawskiego z dnia 18/30 Listopada 1845 r: No 160.315/20.455 delegowany Komissarz, Lustracyią Wsi obok wyrażonej skończył, dla obiaśnienia rzeczy, co nastempuie nadmienia:

niedziela, 24 lutego 2013

Śladem Kamieniczan w Nawarzycach...

Przeglądając akta zmarłych parafii w Pocześnie z roku 1847 trafiłem na bardzo interesujący zapis. Pod numerem 90 odnotowano zgon Konranta (sic!), dwuletniego syna Jana Cangego [Cange] z Kamienicy i jego zmarłej żony Rozyny. Nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie informacja o miejscu urodzeniu dziecięcia. W akcie zapisano, że Konrad urodził się w... Nawarzycach.

Akta parafii nawarzyckiej (świętokrzyskie) rzeczywiście potwierdzają taki fakt. W księdze chrztów z roku 1845, pod numerem 40 odnotowano:

Działo się w wsi Nawarzycach dnia szesnastego czerwca tysiąc ośmset czterdziestego piątego roku o godzinie szóstej po południu. Stawił się Jan Ceingel lat dwadzieścia cztery liczący katolik, tkacz w Nawarzycach zamieszkały, w obecności świadków: Kazimierza Lechowicza lat czterdzieści siedm i Kazimierza Kiełtuckiego lat trzydzieści trzy, liczący, obydwóch katolików zagrodników w Nawarzycach zamieszkałych, i okazał nam dziecię płci męzkiej urodzone w Nawarzycach pod numerem domu piętnastym dnia wczorajszego o godzinie pierwszej po południu, miesiąca i roku bieżących, z jego małżonki Bregidy [korekta najprawdopodobniej z imienia Regina; PG] z Marchwiczów lat dwadzieścia cztery liczącej, katoliczki. Dziecięciu temu na Chrzcie Świętym odbytym w dniu dzisiejszym nadane zostało imię Konrad a rodzicami jego chrzestnymi byli: Tobiasz Paull z Barbarą Kossową. Akt ten stawającym pisać nie umiejącym został przeczytany, a przez nas samych podpisany. X. Ignacy Stawowczyk Wikaryusz i USCywi[lnego]

wtorek, 19 lutego 2013

Miejsca pochodzenia Kamieniczan

Poniżej przedstawiam miejsca pochodzenia mieszkańców Kamienicy Polskiej, rozpoznane do dzisiaj w ramach Projektu Huta-Kamienica.

Cesarstwo Austrii/Królestwo Czech:
- Bačetín; par. Bystré
- Blažkov; par. Nový Hrádek
- Bohdašín; par. Slavoňov
- Bystré; par. Bystré
- Černá Voda/Schwarzwasser; par. Kunštát

niedziela, 17 lutego 2013

Pokřtieno gest ditie Jan syn Jiřzika Mislina..., czyli rzecz o Myślinach

Ochrzczone jest dziecię Jan syn Jerzego Myślina...
W taki sposób zaczyna się metryka chrztu Jana Myślina (1763-1822), czeskiego kolonisty - mieszkańca Kamienicy Polskiej. Myślinowie dotarli do Kamienicy prawdopodobnie z Helvíkovic. Wraz z Janem pod Częstochowę przybyła jego żona Elżbieta z Dostalów (1773-1858) oraz czterech synów: Prokop (1796-1829), Józef (1799-1877), Bartłomiej (1803-1848) oraz Kacper (1808-1823). Pierwszych dwóch synów przyszło na świat w miejscu pochodzenia rodziców, miejscowości České Libchavy. Bartl i Kaszpar urodzili się już w Helvíkovicach, gdzie rodzice musieli przeprowadzić się w okolicach przełomu XVIII i XIX wieku.
W akcie ślubu Jana z Elżbietą (České Libchavy; 22.07.1794), znajdziemy informację, że Jan był libchawskim chałupnikiem. W tym czasie nie żyli już ojcowie młodych. Przy małżonku zapisano - "Jan pozůstali wlastnÿ syn po Jiřzikowÿ Mislinowÿ Chalupnik", przy żonie - "Alžbieta pozůstala wlastni dczera po Waczlawowÿ Dostalowÿ a Rožinie N 94". Ślubu udzielił ks. Samuel Burger, w miejscowym kościele św. Wita.

czwartek, 14 lutego 2013

1826 - pierwsze zdarzenia w aktach metrykalnych Poczesny

W 2012 r. w jubileuszowym 80 numerze Korzeni Andrzej Kuśnierczyk opublikował popełniony przeze mnie szkic, zatytułowany "Z ksiąg parafii poczeszyńskiej - 1826". Dzisiaj, w kontekście publikacji treści dokumentu o zmianie granic parafialnych, chciałbym przypomnieć ten tekst (po małych modyfikacjach).

Rok 1826 był pierwszym, w którym na kartach ksiąg parafialnych w Pocześnie odnotowano zdarzenia z kolonii tkackich – Huty Starej A oraz Kamienicy Polskiej. W księdze urodzeń pod numerem 75 odnajdujemy pierwszy zapis dotyczący Kamieniczan. I tak, w dniu 23 września zostaje ochrzczony Antoni, syn Antoniego Herziga płóciennika lat 23 i jego żony Teresy z Cizyńskich lat 22, urodzony w tym samym dniu. Świadkami zdarzenia są płóciennik Florian Junk i stelmach Franz Schmid, obaj z Kamienicy.

Zmiana granic parafialnych. Przyłączenie Huty Starej A i Kamienicy Polskiej do parafii poczeszyńskiej (1826)

W zbiorze dokumentów pt. Akta Konsystorza Foralnego Piotrkowskiego w przedmiocie kościoła i probostwa w Poczesny (Archiwum Archidiecezji Częstochowskiej; sygn. KK 189) znajduje się bardzo interesujący dokument, wyjaśniający okoliczność przyłączenia m.in. Huty Starej A i Kamienicy Polskiej do parafii w Pocześnie. Jego treść, odczytaną z obrazu oryginału dokumentu prezentuję poniżej.

N. 61
Działo się we Wsi Rządowej Poczesna w domu plebańskim dnia jedenastego miesiąca września tysiącznego ośmsetnego dwudziestego szóstego roku.
W dopełnieniu Reskryptu Komisji Wojewódzkiej, z dnia 21go czerwca rb. Nr 4031/719 przy którym nadesłana została Kopia Postanowienia JO. Xięcia Namiestnika Królewskiego z dnia 2go maja rb. zapadłego, w przedmiocie dozwolenia zmian granic niektórych parafiów, znajdujących się w Województwie Kaliskim a dotąd należących się do parafii w Województwie Krakowskim, równie w Województwie Kaliskim Powiecie Częstochowskim, lecz odlegle od dotychczasowej parafii położonych.

piątek, 8 lutego 2013

Ustanowienie plenipotencji przez kolonistów Kamienicy Polskiej (1819)

Poniżej przedstawiam treść dokumentu dotyczącego Kamienicy Polskiej z roku 1819. Dokumentu o tyle ciekawego, że zawierającego wymienionych z imienia i nazwiska kolonistów, jak również - w części - ich podpisy. Akt zawarty przed notariuszem Truszkowskim rzuca światło na kwestię pochodzenia mieszkańców Kamienicy. Przeczytamy w nim o dwóch kompaniach - Kompanii Czeskiej, reprezentowanej przez Jozefa Hornicha i Jozefa Suka oraz Kompanii Niemieckiej - w imieniu której występują Ignatz Jakmann (zapewne zapisany wcześniej błędnie w akcie Jogdman) oraz Joseph Klar. Sylwetki pełnomocników Kamieniczan przedstawiam pokrótce pod treścią aktu. Za - być może - niezbyt profesjonalne odczytanie aktu przepraszam. Mam jednak nadzieję, że jego lektura będzie interesująca...

Nr 72. W imieniu Najjaśniejszego Alexandra Pierwszego Cesarza Wszech Rosji Króla Polskiego etc. Wszem wobec i każdemu z osobna komu o tym wiedzieć należy wiadomo czynimy, iż przed notariuszem naszym publicznym Powiatu Częstochowskiego Województwa Kaliskiego zeznany jest akt w osnowie następującej.
Działo się we wsi Poczesny w zamieszkaniu Wójta Gminy w domu pod numerem pierwszym w Powiecie Częstochowskim dnia dwudziestego czwartego kwietnia roku tysiąc osiemset dziewiętnastego. Przede mną Antonim Truszkowskim notariuszem publicznym Powiatu Częstochowskiego Województwa Kaliskiego w Częstochowie Starej w domu pod liczbą dziewięćdziesiąt trzy przy ulicy Targowej mieszkającym i w tym samym urzędowanie swoje odbywającym, a na wyraźne żądanie Interessentów tu do Kamienicy Polskiej przybyłym osobiście stawili się okupnicy wsi Kamienicy Polskiej, jako to Franciszek Werner, Józef Fidler, Franciszek

czwartek, 31 stycznia 2013

Akt kupna-sprzedaży części wsi Huta Stara (1819)

Poniżej prezentuję treść aktu kupna-sprzedaży części wsi Huta Stara. Do transakcji doszło w dniu 18 czerwca 1819 r. przed notariuszem Antonim Truszkowskim w Częstochowie. Akt zawarli Jan Trepka i okupnicy z „Kraju Austriackiego”. Spisano go w dwóch językach: niemieckim i polskim. Oryginał dokumentu znajduje się w Archiwum Państwowym w Częstochowie (obraz ze zbiorów archiwum).
 
Nr 91 W imieniu Najjaśniejszego Alexandra Pierwszego Cesarza Wszech Rosji Króla Polskiego etc.
Wszem wobec i każdemu z osobna komu o tym wiedzieć należy wiadomo czynimy, iż przed notariuszem naszym publicznym Powiatu Częstochowskiego Województwa Kaliskiego zeznany jest akt w osnowie następującej.
Działo się w mieście powiatowym Częstochowie Starej dnia osiemnastego czerwca roku tysiąc osiemset dziewiętnastego. Przede mną Antonim Truszkowskim notariuszem publicznym Powiatu Częstochowskiego Województwa Kaliskiego w Częstochowie Starej w domu pod liczbą dziewięćdziesiąt trzy przy ulicy Targowej mieszkającym, i w tym samym domu urzędowanie swoje odbywającym w przytomności świadków niżej wyrażonych osobiście stawili się Wielmożny Jan Trepka dziedzic wsi części Starej Huty z przyległościami Sędzowy i Folwarku Modrzejowszczyzna w powiecie tutejszym położonej z jednej, a Ichmość Panowie Józef Sziktanc z Janowic, Krystian Strofeld i Franciszek Waiser z Langendorf, Franciszek Krygiel z wsi Reszyn z Cyrkułu Ołomunieckiego, Jan Klaszka z Neuwaldek, Jan Demel, Franciszek Arker i Antoni Kraus z

środa, 30 stycznia 2013

Rodzeństwo Józefa Prinkego (1807-1846)

Józef Prinke (również Brinke) był jednym z kolonistów, mieszkańców Kamienicy Polskiej. Urodzony 5 grudnia 1807 r. w Deštné (niem.: Deschney), w domu pod numerem 99, był synem Jana Józefa Prinkego i Joanny z Hoffmannów. W 1831 r. w świątyni poczeszyńskiej Józef poślubił pochodzącą z Hrabstwa Kłodzkiego Mariannę z Hohausów, córkę Józefa i Brygidy ze Sternów. Rodzice Józefa zmarli jeszcze w Czechach, we wczesnym dzieciństwie syna. W 1812 w Deštné odszedł ojciec, rok później matka. Śledząc historię tej linii Prinków odkryłem pewną ciekawostkę, którą chciałbym się podzielić. Na przestrzeni 6 lat Janowi Józefowi i Joannie urodziło się bowiem sześcioro dzieci. Nie byłoby w tym nic zaskakującego, gdyby nie okoliczność, że trykrotnie - pod rząd - Joanna powiła... bliźnięta. 8 lipca 1805 r. na świat przyszli Franciszek i Katarzyna. Nieszczęśliwie, dzieci zmarły nie przeżywszy miesiąca. Dwa lata później, Prinkowie doczekali się kolejnej pary dzieci - urodzili się wtedy - tytułowy Józef i jego brat Jan. Wreszcie, w 1811 r. (7.06) urodziły się bliźniaczki - Barbara i Marianna (zmarła po kilku miesiącach). Dotychczas w swoich badaniach, nie tylko nad rodami Hucian i Kamieniczan, nie spotkałem się z analogiczną sytuacją, dlatego uznałem, że będzie to swoista genealogiczna ciekawostka. Dla porządku podam, że do Kamienicy Józef Prinke przybył ze swoją siostrą Joanną (*1796, żona Franciszka Holego, x1827 Poczesna) oraz Teresą (*1801, żona Jakuba Kaplera; x1827 Poczesna). Dwaj inni bracia Józefa zmarli jeszcze przed jego narodzeniem i byli to Franciszek (1799-1800) i Antoni (1803-1803).

Johann Demel - jeden z założycieli Huty Starej A

Johann Demel był jednym z założycieli kolonii tkackiej Huta Stara A, a jego podpis znajduje się na akcie kupna połowy wsi Huta Stara z roku 1819. W dniu 14 lutego 1820 r. w częstochowskim kościele parafialnym św. Zygmunta Johann ożenił się z Marią Stangler, córką Johanna Stanglera oraz Theresii z domu Paukerth. Maria, a właściwie Anna Maria Stangler przyszła na świat w miejscowości Třebovice (Triebitz) w dniu 20 kwietnia 1784 r. W Třebovicach, w domu pod numerem 101, rodziły się też dwie panieńskie córki Marii, Anna Maria (1811) oraz Anna (1817). To z nimi, ojcem – wspomnianym powyżej Johannem Stanglerem – oraz siostrami, Johanną (1787) i Apollonią (1791), Maria przybyła w pierwszej grupie osadników do Huty. Matka Marii, Theresia zmarła jeszcze w Třebovicach (1812), ojciec zmarł już w Hucie (1821). Z aktu znania, niezbędnego – w zastępstwie metryki – do sporządzenia aktu ślubu w 1820 r. Johann Demel i Maria Stangler zeznali, że od roku przebywają w Hucie. Johann Demel urodził się w sąsiadującym z Třebovicami Opatovie (Markt Abtsdorf), jako jedno z kilkunastu dzieci Johanna Nepomuka Demla oraz Marii z domu Langer. Nie można wykluczyć, że znajomość Johanna Demla i Marii Stangler nawiązała się jeszcze w rodzinnych stronach. Co ciekawe, panieńskie córki Marii, występują później we wszelkich aktach, jako dzieci Demla i Stanglerówny. Jeszcze w roku 1820, w Hucie rodzi się ich wspólna córka Teresa Modesta Demel; w 1824 przychodzi na świat syn Jan, ale umiera zaledwie po kilku dniach. W latach 1820-1830 do Huty przybywają bracia – tkacze – Konstantin i Franz Langowie. Obaj pochodzą z morawskiej wsi Staré Město (Altstadt), położonej kilka kilometrów na północ od Morawskiej Trzebowy.

Tytułem wstępu

Do opracowania historii mieszkańców Huty Starej A, małej tkackiej osady powstałej w 1819 r., a położonej w najbliższej odległości od Częstochowy przymierzałem się od kilku lat. Dzięki wsparciu p. Haliny Klimzy i p. Marii Michniewskiej prace nad projektem, zatytułowanym roboczo "Projekt Huta" mogły wystartować. Stało się to w marcu 2011 r. a więc blisko dwa lata temu. W grudniu ubiegłego roku postanowiłem, że do projektu trzeba włączyć również siostrzaną kolonię, starszą o rok Kamienicę Polską. Losy Hucian i Kamieniczan często się ze sobą przeplatają i jest rzeczą naturalną, że trzeba je badać łącznie w ramach projektu.
W 2011 r. na stronie Towarzystwa Genealogicznego Ziemi Częstochowskiej napisałem:
Pragnę Państwa zachęcić do wzięcia udziału w inicjatywie, roboczo zatytułowanej „Projekt Huta”. Założeniem projektu jest wyprowadzenie genealogii osadników – „budowniczych” i późniejszych mieszkańców kolonii tkackiej Huta Stara A, położonej pierwotnie w parafii św. Zygmunta w Częstochowie, a od roku 1827 przynależnej do parafii w Poczesnej. Badania nad Hutą są prowadzone przez członków towarzystwa od jakiegoś czasu, bowiem wielu z nas ma huckie – czeskie, morawskie i śląskie korzenie. Po dziś dzień mieszkają wśród nas potomkowie Langów, Myślinów, Najgebauerów, Pitschów (Piciów), Puschów (Pusiów), Sokalów, Weranów, Zohnerów (Conerów)... Niewątpliwym wsparciem dla projektu jest działanie czeskich i morawskich archiwów państwowych w Zamrsku i Opawie, które na swoich stronach internetowych opublikowały on-line zasoby obejmujące księgi metrykalne dotyczące terenów skąd przybyli osadnicy. Projekt wstępnie mógłby obejmować lata 1819-1880. Ciekawe byłoby w jego ramach określenie kierunków dalszej migracji osadników z Huty, jak również miejsc skąd przybywali osadnicy – ale położonych na terenie Królestwa Polskiego. Chętnych do podzielenia się informacjami na temat huckich rodzin kieruję na swoją skrzynkę pocztową...

Ta oferta jest stale aktualna.
pozdrawiam
Piotr